strony www, jak to działa

Internet oraz relacja klient – serwer

Internet

Ponieważ większość informacji w Internecie jest prezentowana za pomocą stron internetowych (www), można odnieść wrażenie, że Internet jest zbiorem takich stron. Jednak jest to bardzo dalekie od prawdy.

Internet jest globalną siecią, służącą do przesyłania informacji. Sposób przesyłania informacji jest ściśle określony przez protokoły komunikacyjne. Protokoły są skonstruowane w ten sposób, że w każdej chwili można podłączyć do sieci bardzo dużą ilość urządzeń. Oczywiście urządzenia muszą być kompatybilne, czyli komunikować się zgodnie z zasadami ustalonymi w protokole. Odłączenie od sieci dużej ilości urządzeń, również nie stanowi problemu dla jej funkcjonowania. To właśnie ta elastyczność jest powodem popularności tego medium.

Sama informacja może być dowolnej formie, niekoniecznie musi być to strona internetowa. Przykładem mogą być aplikacje na telefon. Popularny google maps, przesyła nam informacje w postaci mapy z naniesionymi punktami. Wszystko za pomocą Internetu. Przez Internet można również grać. Wtedy informacją jest pozycja gracza, jego stan…

Skupmy się jednak bardziej na stronach www. Skrót www oznacza world wide web – czyli globalna sieć. Zatem strona www, to strona w globalnej sieci, inaczej strona internetowa. Do tworzenia takich stron wykorzystuje się różne technologie, które opisane są poniżej. Jednak aby lepiej zrozumieć temat, trzeba wcześniej powiedzieć sobie o klientach i serwerach.

Relacja klient – serwer

Serwer

Jest to najczęściej komputer z zainstalowanym odpowiednim oprogramowaniem. Ważną cechą serwera jest to, że pracuje 24h na dobę i jest podłączony do Internetu. Wymóg ciągłego działania sprawia, że serwery różnią się nieznacznie budową od zwykłych komputerów. Jedną z różnic jest zwielokrotniony zasilacz. W przypadku awarii jednego, serwer cały czas pracuje gdyż pozostałe są sprawne. Uszkodzone części można wymieniać bez przerywania pracy serwera.

Klient

W roli klienta występuje użytkownik, a dokładniej jego przeglądarka internetowa. Zatem jest to aplikacja, która wyświetla informacje dla użytkownika.

Komunikacja klienta z serwerem

Abyś mógł obejrzeć na swoim ekranie stronę, której adres wpisałeś do przeglądarki, musi nastąpić przesyłanie żądanej informacji. Wygląda to tak, że klient wysyła zapytanie o informacje do serwera, a serwer w odpowiedzi zwraca odpowiednią informację. Może też zwrócić komunikat o błędzie, jeżeli żądana informacja nie została znaleziona. Czyli informacja znajduje się na serwerze, który ja udostępnia, w przypadku otrzymania zapytania. Dlatego ważne jest, aby serwer działał przez cały czas. W przypadku jego awarii, informacja na nim przechowywana staje się niedostępna. Opisane poniżej technologie są wykonywane po stronie klienta lub po stronie serwera.

Budowa strony www

Strony internetowe powstały niedługo po pojawieniu się Internetu. Tym samym upłynęło sporo czasu od ich pierwszej implementacji. Przez ten czas nastąpiło wiele zmian, jednak była to stopniowa ewolucja. Wspomnę jeszcze, że były pomysły wprowadzenia rewolucyjnych zmian, kosztem wstecznej kompatybilności, jednak nie przyjęły się one.

Technologie używane do budowy stron internetowych

HTML – hipertekstowy język znaczników.

HTML to skrót od angielskiego HyperText Markup Language, czyli hipertekstowy język znaczników. Brzmi poważnie i skomplikowanie, ale to tylko pozory. Jest to podstawa stron internetowych, która była stosowana od pierwszego momentu ich użycia. HTML opisuje strukturę strony internetowej. Pozwala na:

• formatowanie tekstu (ustalanie kolorów, decydowanie co będzie nagłówkiem…)
• wstawianie obrazków
• wstawianie linków, po których kliknięciu, przeniesiemy się na inną stronę
• wstawianie tabel, niekoniecznie z widocznymi ramkami
• dodawanie ponumerowanych lub wypunktowanych list
• i wiele innych rzeczy, pozwalających na nadanie struktury (formy) informacji zawartej na stronie

Wszystko powyższe definiuje się za pomocą znaczników. Jeżeli chcesz wiedzieć czym dokładnie są znaczniki, zachęcam do zgłębienia tematu we własnym zakresie.

HTML jest szkieletem strony internetowej. Tylko za jego pomocą można zbudować w pełni funkcjonalną stronę internetową. HTML realizowany jest po stronie klienta, gdyż to przeglądarka przetwarza kod, na obraz widziany na ekranie.

CSS – kaskadowe arkusze stylów

Prze długi czas wszystkie strony były oparte tylko o HTML. Wygląd tekstu, sposób wyświetlania obrazków i inne graficzne cechy, były zaimplementowane za pomocą HTMLa. Jednak ktoś wpadł na genialny pomysł, aby oddzielić definicję graficzną od definicji struktury strony. Tym sposobem można oddzielnie ustalić graficzne cechy strony, w osobnym dokumencie, wyodrębnionym od pozostałego kodu HTML. Ten sam dokument można później wielokrotnie wykorzystać do graficznej definicji wielu stron. Jest to jakby styl, który nadajemy stronie lub stronom.

Mowa o CSS, od angielskiego Cascading Style Sheets, czyli kaskadowych arkuszach stylów. Są one kaskadowe, ze względu na hierarchiczną strukturę. Dzięki nim praca nad stronami stała się łatwiejsza. Dużo łatwiejsza, gdyż raz ustalony styl, można wykorzystać w wielu miejscach.

Ponieważ CSS jest jakby rozszerzeniem HTMLa, również jego realizacja odbywa się po stronie klienta.

Javascript – język skryptowy zwiększający możliwości

Bardzo często przeglądając strony internetowe, możemy się natknąć na animowany pokaz slajdów, ze zmieniającymi się zdjęciami i innymi elementami. Czasami również natrafimy na kalkulator kosztów. Wszystko to, jest zrealizowane za pomocą javascriptu. Oczywiście możliwości tej technologii są znacznie większe. Ze względu na ich mnogość, ciężko wymienić wszystkie możliwe zastosowania.

Javascript jest pełnowartościowym językiem programowania, działającym w ograniczonym środowisku. Ograniczonym środowiskiem są dane dostępne na stronie. Język ten pozwala reagować w określony sposób na zdarzenia. Zdarzeniem może być wciśniecie przycisku, wpisanie tekstu w pole tekstowe, przewinięcie strony, zmiana rozmiaru okna, w którym wyświetla się strona i wiele innych. Dzięki obsłudze zdarzeń i możliwościom programistycznym, otrzymujemy potężne narzędzie pozwalające zrealizować funkcje, niemożliwe do uzyskania w inny sposób.

Javascript wykonywany jest przez przeglądarkę, zatem działa po stronie klienta.

PHP i MySQL

Wszystkie opisane powyżej technologie, pozawalają tworzyć nowoczesne i pełnowartościowe strony internetowe. Jeżeli potrafisz zastosować je w praktyce, możesz śmiało oferować komercyjne usługi.

Jednak brakuje jeszcze jednego elementu, który dopełni całości. Chodzi o dynamiczne generowanie treści. Dzięki niemu, możemy przesłać do użytkownika dane, na podstawie tego, jaką czynność wykonał. Można również zapisywać dane, które przesłał użytkownik. Mogłoby się wydawać, że javascript się do tego nadaje. Jednak javascript działa na już przesłanych danych. Nie może sam z siebie poprosić serwer o nowe dane, a tym bardziej ich zapisać.

Dlatego potrzebne jest narzędzie, które będzie kontrolować reakcje serwera.

PHP

Jest to, podobnie jak javascript, pełnowartościowy język programowania. Jednak działa on po stronie serwera, nie po stronie klienta. Pozwala zarządzać danymi, które są wysyłane do klienta, ustalać reakcje na zapytania, oraz zapisywać dane otrzymywane od klienta. Dzięki tej technologii, możliwe jest wysyłanie maili za pomocą formularzy na stronie, tworzenie systemów zarządzania treścią (CMS), realizowanie funkcji logowania się na stronie i wiele innych. Ogólnie PHP reaguje na otrzymane dane w zapytaniu, poprzez wysłanie w odpowiedzi danych adekwatnych do tego zapytania.

Takie działanie można zrealizować za pomocą innych języków, nie tylko PHP. Jednak PHP jest najbardziej popularnym rozwiązaniem. Jedną z przyczyn popularności, są zerowe koszty. Nie trzeba kupować drogich licencji na oprogramowanie, aby korzystać z PHP.

MySQL

Jest to jeden z najpopularniejszych rodzajów baz danych, wraz z zestawem komend do obsługi tych baz. Baza danych to nic innego jak tabela z zapisanymi informacjami. Podzielona jest na wiersze i kolumny. Za pomocą komend MySQL można otrzymać interesujące nas informacje znajdujące się w bazie danych. MySQL potrafi bardzo szybko przeszukiwać wspomnianą tabelę, przez co czas oczekiwania na dane jest krótki. Kolejną ważną cechą jest głęboka integracja z PHP, dzięki czemu bardzo wygodnie korzysta się z obu rozwiązań jednocześnie.

Duet PHP i MySQL

Ze względu na wspomnianą integrację, bardzo często wykorzystuje się obie technologie jednocześnie. PHP reaguje na zapytanie klienta poprzez odwołanie się do bazy danych MySQL, z której pobiera istotne informacje i przesyła je do klienta. Podobnie wygląda zapis danych. Przesłane dane od klienta są zapisywane do bazy, w czym pośredniczy PHP.

Obie technologie działają po stronie serwera.

Podsumowanie

Mam nadzieję, że udało mi się w jasny sposób przedstawić strony internetowe od kuchni. Aby wykonać nowoczesną stronę, trzeba mieć pojęcie o kilku technologiach i praktyczną wiedzę pozwalającą na ich wykorzystanie. Temat jest rozległy i z pewnością nie wyczerpałem go tym artykułem. Dlatego zachęcam do lektury we własnym zakresie. Korzystając z wyszukiwarki google, można znaleźć masę informacji na ten temat.

Jeżeli potrzebujesz strony internetowej, spełniającej najnowsze standardy i wymagania, zachęcam do skorzystania z moich usług. Moje strony wykorzystują wszystkie, powyżej opisane, technologie.